Czym jest narcyzm?

To zawyżone poczucie własnej ważności, głęboka potrzeba nadmiernej uwagi i podziwu, niespokojne relacje oraz brak empatii dla innych. Narcyzm może występować jako cecha, ale w skrajnej formie przyjmuje postać narcystycznego zaburzenia osobowości (NPD).

Czym NIE jest narcyzm?

Internet jest zalany tym określeniem. Wiele osób nadużywa słowa “narcyz”, często myląc go z egoizmem czy trudnymi emocjami w relacjach.

Prawda jest taka, że każdy z nas ma ego i czasem zachowuje się egoistycznie. Pojedyncze zachowanie nie świadczy o narcyzmie. Dopiero powtarzalny, szkodliwy wzorzec buduje obraz narcystycznej osobowości. Pamiętaj też: czasem ktoś zachował się po prostu źle — i nie musi to oznaczać, że cierpi na zaburzenie osobowości.

“Nie lubię tego określenia – narcyz – bo kojarzy mi się z moim dziadkiem o imieniu Narcyz i z pięknymi kwiatami. Ale to tylko słowo. Narcyzm to termin psychologiczny, który pozwala nazwać konkretne zjawisko.”

Dlaczego warto wiedzieć, czym jest narcyzm?

Rozpoznanie tego wzorca może:

• pomóc w zrozumieniu własnych trudnych relacji,
• wyjaśnić emocjonalny chaos,
• ułatwić stawianie granic,
• pomóc w unikaniu osób, które krzywdzą.

Wskazówki: jak rozpoznać osobę narcystyczną?

Najczęstsze zachowania i cechy:

• Brak empatii.
• Poczucie utytułowania („należy mi się”).
• Wychwalanie siebie, nadawanie sobie tytułów.
• Mówienie o sobie w trzeciej osobie.
• Przywłaszczanie pomysłów innych.
• Szukanie podziwu i atencji.
• Maskowanie prawdziwego “ja” za fasadą otwartości.
• Nadmierne podkreślanie wyjątkowości i osiągnięć.
• Trudność w przyjęciu krytyki.
• Brak autorefleksji – winni są zawsze inni.
• Niewielkie zainteresowanie Twoim życiem.
• Brak odpowiedzialności za swoje zachowanie.
• Obietnice bez pokrycia – manipulacja nadzieją.
• Krzywdzi, a potem obwinia ofiarę.
• Reaguje agresją lub obrażaniem się na zwrócenie uwagi.
• Tworzy chaos emocjonalny – czujesz się zagubiona.
• Buduje relacje z osobami wrażliwymi, empatycznymi, gotowymi dawać z serca.

Narcyz i relacja: co może się wydarzyć?

• Na początku: uwaga, podziw, słodkie słowa.
• Potem: lekceważenie, dewaluacja, manipulacje.
• W końcu: oskarżenia, wycofanie, zrzucanie winy.

Osoby narcystyczne często wchodzą w związki z osobami wrażliwymi, które nie potrafią stawiać granic i są „szkolone” od dzieciństwa w zaspokajaniu potrzeb innych. To sprzyja powstaniu toksycznej dynamiki.

Instynkt ofiary: nie biegnij za narcyzem

Gdy osoba, która wcześniej dawała Ci uwagę, nagle się wycofuje – instynkt podpowiada: „zrób coś, odzyskaj to!” To naturalne, ale warto wiedzieć: to często gra. Jeśli ktoś pokazuje Ci swoją prawdziwą twarz – nie ignoruj tego.

“Zamiast biec za kimś, kto Cię rani – skup się na swoim Kolorowym, Soczystym i Bogatym życiu.”

Zdrowy egoizm ≠ narcyzm

Myślenie o sobie dobrze, branie odpowiedzialności za swoje życie, skupienie się na własnych emocjach – to zdrowy kierunek.

Narcyzm zaczyna się wtedy, gdy ktoś oczekuje, że inni będą zaspokajać jego potrzeby, ignorując ich granice i emocje.

Zakończenie

Uważaj na siebie. Kochaj całym sercem, ale nie oddawaj go komuś, kto go nie szanuje. Twoje serce to Twój skarb.