Malvina Dunder

W różnych źródłach są różne definicje uczuć i emocji. Niektórzy rozróżniają je, dzielą na negatywne i pozytywne oraz inne kategorie. Poznajmy o co chodzi i poszerzmy swoją inteligencję emocjonalną…

Kiedyś zastanawiałam się po co, aż tak je dzielić. Czułam emocję, więc wiedziałam jak się nazywa i kiedy mniej więcej odejdzie. Emocje wydawały mi się raczej szybkie, a uczucia intuicyjnie wydawały mi się bardziej stałe i głębokie. Czułam również, że gdy czuję emocję złości, to nie jest to przyjemne i nie chciałam tego. Nie zawsze potrafiłam sobie z nimi radzić, więc edukowałam się. Zafascynowały mnie informacje kryjące się w nich. Zaskoczyło mnie więc to całe kategoryzowanie i definiowanie czegoś, co jest tak płynne. 

---

Oficjalne znaczenia

Jest bardzo dużo teorii o uczuciach, emocjach, a nawet afekt, nastrój, ale zacznijmy od oficjalnych definicji z Wikipedii, a potem przejdziemy do ciekawszych rzeczy 🙂

Emocja^[a] (od łac. e movere, „w ruchu”) – stan znacznego poruszenia umysłu. Emocje charakteryzują się tym, że pojawiają się nagle i zawsze łączą się z pobudzeniem somatycznym; mogą osiągnąć dużą intensywność, ale są przejściowe^[1]. Procesy emocjonalne to część procesów psychicznych, które poznaniu i czynnościom podmiotu nadają jakość oraz określają znaczenie, jakie mają dla niego będące źródłem emocji przedmioty, zjawiska, inni ludzie, a także własna osoba, czyli wartościują stymulację^[3].

Uczucia – pojęcie często używane zamiennie z emocje, jednak nierównoznaczne, ponieważ część uczuć nie wypływa z emocji^[1][2]. António Damásio wyodrębnia trzy rodzaje uczuć^[2]:

1. uczucia podstawowe emocji uniwersalnych (szczęście, smutek, gniew, lęk, wstręt)
2. uczucia subtelnych emocji uniwersalnych (odmiany szczęścia: euforia, ekstaza; odmiany smutku: zaduma, melancholia, odmiany lęku: nieśmiałość, panika)
3. uczucia tła

Trzeci rodzaj uczuć Damásio nazywa „pejzażem ciała, gdy nie jest ono wstrząsane emocjami”.

Pejzaż ciała jest niezbędnym „tłem“ dla innych uczuć i modyfikuje ich subtelne odcienie. Stan ciała jest nieustannie monitorowany, a jego reprezentacje pojawiają się w wielu różnych obszarach kory somatosensorycznej w pobliżu wyspy, w okolicy ciemieniowej i w pniu mózgu. Zapewniają „świadomość ciała” (w rzeczywistości uświadamianą tylko doraźnie, np. po pojawieniu się nagłej dolegliwości lub wskutek koncentracji uwagi na bodźcach odbieranych przez interoreceptory). Damásio przypuszcza, że stanowią centrum reprezentacji „ja”^[1].

W przypadkach, gdy uczucia tła przez kilka godzin lub dni nie zmieniają się (np. z biegiem myśli), prawdopodobnie wpływają na nastrój^[1].

Władysław Witwicki w ramach teorii kratyzmu przeprowadził klasyfikację uczuć, będącą w istocie klasyfikacją stosunków międzyludzkich, klasyfikacją sytuacji życiowych^[4]. Wywiódł on 6 możliwych stanów uczuciowych w stosunkach międzyludzkich^[5][6][7]:

1. uczucia wobec silniejszych życzliwych (uczucia czci i wdzięczności)
2. uczucia wobec życzliwych równych (przyjaźń)
3. uczucia wobec życzliwych słabszych (uczucia opiekuńcze, litość)
4. uczucia wobec silniejszych wrogów (nienawiść, zawiść)
5. uczucia wobec nieprzyjaciół równych (impas, bezradność)
6. uczucia wobec wrogów słabszych (lekceważenie, wstręt, pogarda, ironia).

Ponadto Witwicki uważał, że uczucia są rodzajem wrażeń zmysłowych^[8][9].

Afekt (łac. affectus) – obserwowana przez badającego ekspresja emocji. Ekspresja ta nie zawsze współgra z opisem emocji podawanym w wywiadzie przez pacjenta.

Można wyróżnić:

• afekt dostosowany – prawidłowa, odpowiednio silna i żywa, dostosowana do sytuacji ekspresja uczuć
• afekt niedostosowany – nieprawidłowa ekspresja uczuć:
  • paramimia – zaburzeniu związku między przeżyciami a ekspresją uczuć
  • paratymia – braku związku między uczuciami a ich ekspresją
  • ambiwalencja uczuciowa – doświadczanie w jednym czasie przeciwstawnych uczuć
• afekt osłabiony (afekt blady, apatia) – jest to osłabienie zarówno ekspresji uczuć jak i modulacji tejże ekspresji
• afekt labilny (chwiejność uczuciowa, labilność emocjonalna) – brak możliwości dłuższego utrzymania ekspresji emocji na zbliżonym poziomie, a co za tym idzie częsta i łatwa zmiana afektu
• afekt sztywny (sztywność uczuciowa) – brak możliwości współgrania emocjonalnego z otoczeniem
• afekt patologiczny – silna reakcja emocjonalna, często nieadekwatna do przyczyny, przebiegająca z wysokim stopniem pobudzenia psychoruchowego i pojawianiem się gwałtownych wyładowań, np. aktów agresji.

Nastrój – utrzymujące się przez dłuższy okres zabarwienie emocjonalne wszystkich przeżyć, zarówno doświadczane subiektywnie i relacjonowane, jak również możliwe do obserwacji przez otoczenie.

Nastrój (ang. mood) jest składową temperamentu i wykazuje stałe i zindywidualizowane cechy; u osoby zdrowej psychicznie waha się zależnie od wpływu rozmaitych czynników zewnętrznych i wewnętrznych, nie przekraczając granic płytkiej subdepresji i słabo nasilonej hipomanii^[1].

Niektóre źródła uważają, że np. Miłość to uczucie, a niektóre, że emocja, jeszcze inne, że akurat miłość jest ponad tymi kategoriami.

---

Skale emocjonalne

Są również SKALE EMOCJONALNE, które pokazują jakie emocje są pozytywne, a jakie negatywne wibracyjnie.

Te zazwyczaj wymieniane jako pozytywne to: miłość, szczęście, zadowolenie, a negatywne: wstyd, smutek, złość, strach.

Istnie jeszcze wiele innych podziałów, często przydatne w zrozumieniu logicznym i uporządkowaniu sobie tematu.

Tutaj przykładowe w języku angielskim:

W teorii wszystko pięknie. Ale jak jest to pomocne w życiu codziennym, gdy strzela Cię emocja jak grom z jasnego nieba i zalewa jak wielka fala w oceanie? Czy zastanawiasz się wtedy, oh co to za emocja, jaka jest jej definicja i gdzie leży na wykresie dobrych i złych, czy powinnam i mogę ją odczuć, czy lepiej nie? A może to uczucie lub afekt? 😉

To zapewne jest w ważne w pewnych dziedzinach i naukach. Dla profesorów i studentów, doktorów, osób pracujących w pracowała w służbach specjalnych, które przesłuchują i badają, czy człowiek mówi prawdę albo szukają podejrzanych 🙂 Ale w życiu codziennym, aby lepiej sobie radzić emocjonalnie – niekoniecznie. Każdy mógłby z tego BARDZO skorzystać, gdyby było to przedstawione w atrakcyjniejszej wersji, na którą przeciętna osoba ma czas i ochotę dowiedzieć się. 

Zauważyć można również, że BARDZO duża część dostępnych materiałów jest nastawiona na podział: dobre – złe, ale tylko po części jest to pomocne. 

Oczywiście nie powinno się tkwić długo w strachu, złości, smutku. ALE to jest ludzka rzecz i jeśli ktoś myśli, że nie powinien / nie wypada ich odczuwać, to będzie je tłumił w sobie – co jest szkodliwe. Ekspresja takich emocji na inną osobę też może być szkodliwa. 

Jest trzecia droga: wziąć odpowiedzialność za siebie – swoje emocje / uczucia, sprawdzić skąd się wzięły i jaką informację niosą oraz zwyczajnie dać sobie je ODCZUĆ. Nie działać na ich podstawie. Jedynie zrobić to, do czego zostały stworzone – do odczuwania, niesienia energii i informacji.

Więcej o tym w książce “Przygoda jaką jest życie” KSIĘGARNIA

Może nic dziwnego, że tak jest w systemie patriachalnym – myślimy o emocjach i uczuciach, zamiast je odczuwać? Wszystkie! 

Są jak wielki kołyszący się ocean i takie mają być. Woda jest symbolem emocji, uczuć (niezależnie od tego jak je dzielisz i co o nich uważasz), KOBIECOŚCI, podświadomości, elastyczności, receptywności, subtelnej i miękkiej siły, która drąży skały… Każdą z nich można pokochać, przytulić, porozmawiać i wiele zyskać wiele mądrości.

---

Spotkajmy się na mediach społecznościowych
https://www.instagram.com/malvinadunder

Wszystkiego cudnego,

Książki i ebooki dostępne w wielu księgarniach internetowych, empik, pwn, a także tutaj – kliknij, by przejść do księgarni.

“Przygoda jaką jest życie” jest jak mapa pokazująca drogę, by wypłynąć na szerokie wody i horyzonty, piękne widoki, świeże powietrze, wolną przestrzeń, słońce, blask księżyca, niepodbite tereny i fascynujące krainy… 

Rozwój osobisty w kolorowej, bogatej i soczystej formie podróży przez życie, dosłownie i w przenośni… Książka zabierze Cię w ciekawe kierunki warte zwiedzenia, zdobędziesz Narzędzia Odkrywcy, które pomogą Ci w nawigacji po naszym zakręconym świecie. Jeśli więc, nie jesteś zadowolony z życia, wiele rzeczy i osób Cię denerwuje, to odnajdziesz tutaj swój sposób na lepszy styl życia. Po drodze trafisz również na historie i ciekawostki podróżnicze, elementy psychologii w atrakcyjnej wersji oraz nowoczesne i świeże spojrzenie na rozwój duchowy.

Twoje serce zacznie bić mocniej z pasją do życia i przygód, a nawet doświadczania różnych wyzwań, które wzmacniają Twoją odporność mentalną i mistrzostwo emocjonalne. Problemy to nie problem, tylko brak wiedzy jak je rozwiązywać. Zostaniesz atrakcyjniejszą, ciekawszą i bardziej magnetyczną wersją siebie. To rozwój bez nonsensu w stylu „myśl pozytywnie, to będziesz szczęśliwy i wszystko będzie pięknie”, tylko konkrety.

Szybko i lekko poznasz tematy: jasna identyfikacja problemów świata i ludzi; poznanie sekretów osobowości; co leży i nie leży w Twoich rękach; myślenie poszerzające horyzonty; potęga uczuć, słów, intuicji, celu, miłości, wyznaczania granic, diamentowej wartości, ważności i pewności siebie; problemy i przygody; uniwersalne prawa nawigacji po świecie i Wszechświecie; nowy Ty.

KSIĘGARNIA

Tutaj znajdziesz też “Analizę Kolorystyczną” jeśli interesuje Cię świat kolorów i paleta barw, z której jesteś stworzona. Teoria na podstawie natury i sezonów. Materiał zebrany jest na podstawie nauki tysięcy kursantek i przeprowadzonych indywidualnych analiz, biorąc pod uwagę największe wyzwania i trudności. Wiedza jest przekazana z różnych stron, by stała się jasna i możliwa do używania w życiu codziennym. 

---

Czytaj więcej artykułów związanych z rozwojem osobistym (umysłowym, emocjonalnym, fizycznym, intuicyjnym i duchowym), podróżami, przygodami, psychologią, kobiecą energią, związkami międzyludzkimi i relacjami romantycznymi, coachingiem, naturą, kolorami, narcyzmem, ego, toksycznymi zachowaniami i wiele więcej: