Bywa, że dopiero po czasie dociera do nas bolesna prawda — że brałyśmy udział w cudzej grze, nieświadomie wspierałyśmy narcyza, wierząc w jego wersję wydarzeń, słuchając plotek, wyciągając błędne wnioski. Czasem nie trzeba nawet powiedzieć nic złego – wystarczyło słuchać, dać się wciągnąć w krąg wpływu, być “po stronie” kogoś, kto świetnie udawał ofiarę.

To trudne odkrycie. Pojawia się wstyd, zażenowanie, czasem nawet przerażenie. Ale najważniejsze jest to, co zrobisz dalej. W tym tekście znajdziesz konkretne kroki, które pomogą Ci odzyskać wewnętrzną spójność, zrozumieć, co się wydarzyło i zadbać o siebie — z łagodnością, ale i z odpowiedzialnością.

Kim jest tzw. „pionek” w grze narcyza?

W języku angielskim funkcjonuje określenie flying monkey — dosłownie “latająca małpa”, zapożyczone z baśniowego świata „Czarnoksiężnika z Krainy Oz”. W kontekście relacji z narcyzem oznacza osobę, która — świadomie lub nie — wykonuje za niego manipulacyjną robotę: przekazuje informacje, broni narcyza, rozpowszechnia plotki, wywiera presję na innych w jego imieniu.

Nie każda z tych osób ma złe intencje. Wiele z nich zostało zmanipulowanych, uwierzyło w wyidealizowany obraz narcyza jako ofiary, dało się wciągnąć w jego grę. Czasem to są bliscy, przyjaciele, współpracownicy, a czasem nowi znajomi, którzy po prostu „dali się nabrać”.

Dlatego zamiast „latająca małpa” możemy używać słów takich jak:

• pionek (w grze narcyza) – najbliższe znaczenie symboliczne
• osoba zmanipulowana / uwikłana
• instrument narcyza
• nieświadomy sprzymierzeniec
• enabler – czyli osoba, która ułatwia trwanie toksycznego wzorca (choć to ma inny wydźwięk – bardziej pasuje do tych, którzy wiedzą, co się dzieje, ale nie reagują)

Co możesz zrobić, gdy już znasz prawdę?

1. Pozwól sobie poczuć emocje

Wstyd, zawstydzenie, żal — to naturalne reakcje. Nie zamiataj ich pod dywan. To etap uzdrawiania. Twoje emocje świadczą o sumieniu, nie o tym, że jesteś „głupia” czy „naiwna”.

2. Okaż sobie współczucie

Każdy może paść ofiarą manipulacji, zwłaszcza jeśli pochodzi ona od osoby uważanej za autorytet lub bliską sercu. Traktuj siebie tak, jak potraktowałabyś przyjaciela w tej samej sytuacji — z życzliwością i zrozumieniem.

3. Ucz się — nie po to, by karać się za przeszłość, ale by chronić przyszłość

Zgłębienie wiedzy o narcyzmie, mechanizmach obronnych (np. projekcji) i kampaniach oczerniania pozwala zbudować wewnętrzne filtry na przyszłość.

4. Porozmawiaj z kimś, komu ufasz

Czasem samo wypowiedzenie tej historii — bez oceny, bez wstydu — pomaga odzyskać kontakt ze swoją prawdą i intuicją.

5. Ustal nowe granice

Jeśli masz kontakt z narcyzem, ogranicz go lub zakończ. Przestań słuchać plotek, nie uczestnicz w rozmowach na temat innych ludzi. Odcięcie się to nie agresja — to higiena emocjonalna.

6. Zbuduj coś dobrego z tej trudnej lekcji

Zamień tę sytuację w źródło wewnętrznej siły, mądrości i delikatności wobec siebie i innych. Twoje doświadczenie może pomóc innym i stać się fundamentem bardziej świadomego życia.

---

Pamiętaj

To, że padłaś ofiarą manipulacji, nie czyni Cię osobą złą. Czyni Cię człowiekiem — który zauważył, zatrzymał się i postanowił zrobić inaczej.

To nie jest historia o winie. To historia o przebudzeniu.