Czym jest optymizm w psychologii i psychosomatyce?

Optymizm to nie tylko pozytywne nastawienie. W psychologii wyróżnia się kilka typów:

Optymizm dyspozycyjny

Oznacza stałe patrzenie na świat przez pozytywny pryzmat – tzw. szklanka do połowy pełna.

• Pomaga radzić sobie w nowych i trudnych sytuacjach.
• Działa ochronnie w stresie.
• Wpływa korzystnie na zdrowie – badania pokazują, że optymistyczne osoby rzadziej chorują i lepiej reagują na leczenie.

Optymizm funkcjonalny

To połączenie pozytywnego nastawienia z wiarą we własne możliwości.

• Ułatwia podejmowanie działań i rozwiązywanie problemów.
• Jest nastawiony na osiąganie pozytywnych rezultatów.
• Chroni przed stresem i wypaleniem psychicznym.

---

Pułapka optymizmu – optymizm defensywny

Czym jest optymizm defensywny?

• Polega na ignorowaniu ryzyka i możliwych negatywnych skutków.
• Może prowadzić do braku realistycznego spojrzenia na sytuację.
• Bagatelizowanie problemów nie sprawia, że znikają – często skutkuje unikanie działania.

Kiedy optymizm staje się problemem

• Gdy ignorujemy problemy zdrowotne, finansowe lub emocjonalne.
• Gdy wprowadzamy w błąd siebie i innych poprzez nadmierne pozytywne nastawienie.
• Gdy unikanie rzeczywistości wygląda na pewność siebie, ale jest brakiem odpowiedzialności.

---

Jak rozpoznać, jaki typ optymizmu w Tobie dominuje? – mini test

Zastanów się, ile razy w trudnych sytuacjach:

1. Starasz się znaleźć pozytywne aspekty sytuacji i działasz nad rozwiązaniem problemu.
2. Wierzysz w swoje możliwości i szukasz realnych sposobów osiągnięcia celu.
3. Bagatelizujesz potencjalne ryzyko lub negatywne skutki wydarzeń.
4. Unikasz trudnych decyzji lub niechętnie wchodzisz w szczegóły problemu.

Interpretacja:

• Przewaga 1–2: optymizm funkcjonalny – skuteczny i korzystny dla zdrowia.
• Przewaga 3–4: optymizm defensywny – ryzyko ignorowania realnych zagrożeń, warto pracować nad świadomością.

---

Podsumowując

Optymizm jest cenny i korzystny, gdy jest świadomy, realistyczny i funkcjonalny. Dyspozycyjny pozwala odnajdywać pozytywy w codziennym życiu, a funkcjonalny wspiera osiąganie celów i zdrowie psychiczne. Natomiast optymizm defensywny może prowadzić do ignorowania problemów i braku odpowiedzialności, mimo że z pozoru wydaje się pozytywny.