Narcyzm i mściwość – dwie strony tej samej monety

Narcyz potrafi zrobić wszystko, by pomścić się za rzekome “przewinienia”, nawet jeśli oznacza to jego własną zgubę. Z zemsty może zniszczyć wszystko wokół siebie, nawet własne życie, byle tylko zemścić się na drugiej osobie. Jak to bywa w przypadku narcyzmu, prawdziwym “przewinieniem” może być wszystko – od najmniejszych powodów, takich jak uśmiech czy sukces drugiej osoby, aż po zakończenie relacji czy stawianie granic.

Co jest powodem zemsty narcyza?

W oczach narcyza nawet drobne sytuacje mogą stać się powodem do mściwości. Wśród najczęstszych “przewinień” są:

• Zadowolenie drugiej osoby, jej szczerość i autentyczność.
• Uśmiech.
• Osiągnięcie sukcesu (nawet drobnego).
• Empatia wobec innych.
• Odejście z relacji, zakończenie znajomości.
• Niezainteresowanie, brak uznania i pochwał dla narcyza.
• Kwestionowanie narcyza, zadawanie niewygodnych pytań.
• Brak podporządkowania się, stawianie granic.
• Niezgodność słów z zachowaniem narcyza.
• Nieuległość wobec manipulacji.

Narcyzm a mściwość – jak to działa?

Narcyz jest osobą, która czuje się wyższa od innych, często nie potrafi współczuć, a jej poczucie własnej wartości jest uzależnione od podziwu, jaki otrzymuje od innych. Mściwość to cecha charakterystyczna dla tego zaburzenia osobowości, ponieważ narcyz nie toleruje krytyki. Jego ego jest kruche, dlatego każda forma odrzucenia czy braku szacunku może wywołać u niego głęboką potrzebę zemsty.

Często napędza go chęć dominacji nad innymi oraz potrzeba “ukarania” tych, którzy wyrażają niezależność. Narcyz nie potrafi zaakceptować, że ktoś może żyć w sposób niezależny od jego kontroli, co wywołuje u niego wewnętrzny chaos i impulsywność.

Zemsta jako sposób ochrony ego

Zemsta w wykonaniu narcyza nie jest racjonalna. Kiedy czuje, że jego wizerunek jest zagrożony – np. przez krytykę lub odrzucenie – zrobi wszystko, by chronić swoją postawę. Działania narcyza w takich sytuacjach nie są kalkulowane. Jego działanie jest impulsywne, a potrzeba zemsty bywa silniejsza od rozsądku. Narcyz woli zniszczyć drugą osobę, niż zastanowić się nad konsekwencjami swoich działań.

Przykład? Można porównać to do faraona z Biblii (Stary Testament), który przez swoje zatwardziałe serce sprowadził na siebie i swoich poddanych plagi. Faraon, tak jak narcyz, wolał zniszczyć siebie i innych, niż odpuścić i przyznać się do błędu. Jego upór, mimo że prowadził do katastrofy, był silniejszy niż rozsądek.

Podsumowanie

Narcyz może poczuć się zagrożony nawet najmniejszymi przejawami niezależności drugiej osoby i zareagować ekstremalną mściwością. Jego kruchą samoocenę trzeba nieustannie wzmacniać, a każda forma braku podziwu jest traktowana jak atak, który wymaga odwetu. To właśnie dlatego tak ważne jest, by osoby z narcystycznymi tendencjami nauczyły się rozróżniać zdrową, obiektywną krytykę od oskarżeń i przyjęły odpowiedzialność za swoje emocje. Dopóki nie nauczą się tego, mściwość i impulsywność będą wciąż towarzyszyć ich reakcjom.