W telewizji, filmach i literaturze jest mnóstwo przykładów narcystycznych zachowań i postaci, które pomagają zrozumieć, czym jest narcyzm. Wiele z tych postaci wykorzystuje manipulację, egocentryzm i brak empatii, aby utrzymać kontrolę nad innymi, karmiąc swoje ego i stając się destrukcyjnymi siłami w opowieści.

Kto NIE jest narcyzem?

Zanim przejdziemy do przykładów, warto wyjaśnić, kto nie jest narcyzem, choć czasem bywa tak postrzegany. Na przykład, Jack Sparrow z „Piraci z Karaibów” często uważany jest za narcyza, jednak jego zachowania, choć egoistyczne, nie są złośliwe ani manipulacyjne w sposób, w jaki widzimy to u narcyza. To samo dotyczy Sheldon’a Coopera z „Teorii wielkiego podrywu”. Choć jego egoizm i brak empatii w relacjach z innymi są oczywiste, nie ma intencji, by szkodzić innym. Prawdziwy narcyzm jest o wiele bardziej szkodliwy i oparty na manipulacji oraz wykorzystywaniu innych.

Przykłady narcyzmu w filmie, baśniach i literaturze

1. Cersei Lannister z „Gra o Tron”
   Cersei to klasyczny przykład narcystycznej postaci. Jej poczucie wielkości, manipulacje, brak empatii oraz potrzeba kontrolowania sytuacji i innych ludzi odzwierciedlają cechy charakterystyczne dla narcyzmu. Trauma, z jaką się zmaga, oraz środowisko, w którym dorastała, również wpływają na jej narcystyczne zachowanie.
2. Renfield z „Renfield” (2023)
   W komedii „Renfield” narcyzm pokazany jest w bardzo zabawny sposób. Postać Renfielda, będąca sługą Draculi, jest dosłownym przykładem narcyza, który wampirzy sposób – jako „energetyczny wampir” – wyczerpuje innych dla swojej korzyści. To doskonała parodia narcystycznych cech.
3. Postacie z baśni – Zła Królowa z „Królewny Śnieżki”
   Zła Królowa jest przykładem klasycznego narcyza, który nie potrafi znieść, że ktoś inny jest ładniejszy od niej. Jej obsesja na punkcie swojej urody prowadzi ją do skrajnych działań – klątw i zła. Zazdrość o Śnieżkę staje się motorem napędowym jej działań, co jest typowe dla narcyzów, którzy nie znoszą konkurencji.
4. Dorian Gray z „Portretu Doriana Graya”
   Dorian Gray to postać, która uosabia narcystyczną próżność. Jego obsesja na punkcie młodości i piękna sprawia, że ignoruje moralność i konsekwencje swoich czynów. Dorian jest przykładem narcyza, który szuka podziwu, ale nie potrafi dostrzec swoich wad.
5. Jordan Belfort z „Wilka z Wall Street”
   Postać Jordan’a Belforta w filmie „Wilk z Wall Street” jest przykładem narcystycznego maklera giełdowego, który poświęca wszystko, by zdobyć bogactwo, władze i uznanie. Jego brak empatii, manipulacyjne ego oraz chęć wykorzystywania innych ludzi to klasyczne cechy narcyza.
6. Miranda Priestly z „Diabeł nosi Pradę”
   Miranda Priestly to zimna i bezkompromisowa redaktorka mody, która wymaga doskonałości od swoich podwładnych, nie dbając o ich samopoczucie. Jej potrzeba uznania, dominacji i posłuszeństwa, a także poniżanie innych w celu wzmocnienia swojej wyższości, to cechy typowe dla narcyza.
7. Patrick Bateman z „American Psycho”
   Patrick Bateman to postać narcystycznego psychopaty, którego obsesja na punkcie wyglądu, statusu i bogactwa prowadzi do brutalnych czynów. Jego brak empatii, brak sumienia, brak moralności, obsesja na punkcie swojego wizerunku to cechy, które doskonale odzwierciedlają m. in. narcyzm.

---

Rozpoznawanie narcyzmu w realnym życiu

Chociaż postacie takie jak Cersei, Dorian Gray czy Jordan Belfort mogą wydawać się przerysowane, to w rzeczywistości wiele z tych zachowań można zauważyć u osób w naszym życiu. Znajomość tych cech pomoże Ci rozpoznać narcyzów i unikać toksycznych relacji. Jeśli dostrzegasz te cechy w otoczeniu, warto zastanowić się, jak poradzić sobie z takimi osobami i nie dać się ich manipulacjom.